Το αναμενόμενο πρόγραμμα χρηματοδότησης της ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων που ανακοίνωσε το Υπουργείο Ανάπτυξης κινείται μεν σε σωστή κατεύθυνση και οι Οικολόγοι Πράσινοι το καλωσορίζουμε αλλά είναι πολύ μικρότερο σε μέγεθος και στόχο από αυτό που έχει ανάγκη το περιβάλλον και απαιτεί η ελληνική οικονομία και οι ενεργειακά φτωχοί συμπολίτες μας.
Οι Οικολόγοι Πράσινοι είχαν προτείνει τη χρηματοδότηση της ενεργειακής αναβάθμισης των σπιτιών των ασθενέστερα οικονομικά συμπολιτών μας πριν περίπου ένα χρόνο από εθνικούς πόρους μια και τότε δεν υπήρχε η δυνατότητα κοινοτικής χρηματοδότησης. Σήμερα, θεωρούν ότι και μετά την χρηματοδότηση με ευρωπαϊκούς πόρους από το ΕΣΠΑ πρέπει η χώρα να συνεισφέρει χρήματα και από εθνικούς πόρους (πχ από πόρους για κοινωνική πολιτική, για προστασία περιβάλλοντος, για εξοικονόμηση ενέργειας κ.α. ) για να διευρυνθεί ο στόχος του προγράμματος που έχει πολλαπλά οικονομικά, περιβαλλοντικά και κοινωνικά οφέλη. Για παράδειγμα η χρηματοδότηση μέχρι 30-50% της δαπάνης δεν θα βρει ανταπόκριση στους τους πιο φτωχούς συμπολίτες μας που κάθε χειμώνα έχουν να επιλέξουν ανάμεσα στη θέρμανση και τη διατροφή τους (περίπου μισό εκατομμύριο νοικοκυριά ή 12% του πληθυσμού). Επιπλέον, ο στόχος δεν μπορεί να περιοριστεί στην ενεργειακή αναβάθμιση περίπου 25.000 κτιρίων, ένα ποσοστό ελάχιστο σε σχέση με τα 7.000.000 κτίρια που υπάρχουν στη χώρα μας.
΅Ένα γενναίο πρόγραμμα και όχι μισές δουλειές, όπως αυτές που ανακοινώνονται από την κυβέρνηση με τη βοήθεια των περιορισμένων πόρων του ΕΣΠΑ, θα αναζωογονήσει πραγματικά την οικονομία και θα στρέψει τον κατασκευαστικό τομέα προς νέες μορφές δραστηριότητας, δημιουργώντας νέες πράσινες θέσεις εργασίας σε κοινωνικά και περιβαλλοντικά αναγκαίες κατευθύνσεις. Αυτή είναι και η σημασία ενός Πράσινου New Deal που προτείνουμε ως Οικολόγοι Πράσινοι ως πράσινη λύση απέναντι στη σημερινή οικονομική, περιβαλλοντική και κοινωνική κρίση.
Ο στόχος του προγράμματος περιορίζεται και από άλλες 2 παραμέτρους που θέτουν σε κίνδυνο την υλοποίηση έστω αυτού του μικρού προϋπολογισμού.
* Την προϋπόθεση για συμφωνία με βάση τον κανονισμό της πολυκατοικίας που σε πολλές περιπτώσεις σημαίνει ομοφωνία που καθιστά δύσκολη την απόφαση ακόμα και όταν η συντριπτική πλειοψηφία των ιδιοκτητών ενός κτιρίου συμφωνεί με την αναβάθμιση.
* Την οροφή των 120.000¤ που σημαίνει πρακτικά ότι τα μεγάλα κτίρια με τα πολλά διαμερίσματα δεν θα μπορέσουν να υλοποιήσουν όλες τις απαραίτητες δράσεις.
Δυστυχώς το πρόγραμμα δεν ενισχύει, αντίστοιχα με την σημασία της στην ενεργειακή συμπεριφορά, την μόνωση της τοιχοποιίας κατατάσσοντάς την στις προαιρετικές παρεμβάσεις που δεν μπορούν να γίνουν αυτόνομα, και απαιτώντας μόνο για αυτή την έκδοση πολεοδομικής άδειας. Λόγω δε του κόστους της είναι βέβαιο ότι θα οδηγήσει τον προϋπολογισμό ιδίως σε μεγαλύτερα κτίρια πολύ παραπάνω από την προτεινόμενη οροφή των 120.000¤. Αντιθέτως, εντάσσει στις υποχρεωτικές την αλλαγή λέβητα που έχει μικρότερη αποδοτικότητα στην εξοικονόμηση ενέργειας και στις θέσεις εργασίας αναλογικά με το κόστος του.
Προτείνουμε η κυβέρνηση και το Υπουργείο Ανάπτυξης να τροποποιήσει το μέτρο έτσι ώστε:
* Να αυξηθεί δραστικά ο προϋπολογισμός του μέτρου και να καλύπτει πιο εύκολα περισσότερες εργασίες στα κτίρια.
* Να προσαρμοστεί η οροφή των 120.000¤ στα αναμενόμενα ενεργειακά οφέλη με σύνδεσή του μέγιστου ποσού που μπορεί να καταβάλλεται με τον συνολικό όγκο του κτιρίου
* Να αυξηθεί το ποσοστό χρηματοδότησης για ειδικές κατηγορίες (χαμηλοσυνταξιούχοι ΕΚΑΣ, άνεργοι κλπ) σε επίπεδα έως 75% της δαπάνης.
* Να περιληφθούν «μεσαία» εισοδήματα (κτίρια με τιμές ζώνης 1.500-2.500¤) στο σχεδιασμό όχι τόσο με απευθείας χρηματοδότηση όσο με την παροχή ειδικών δανείων με τη διαμεσολάβηση του δημοσίου και την «εκτροπή» του «πακέτου Αλογοσκούφη» από τις τράπεζες προς την κοινωνία και την εξοικονόμηση ενέργειας.
* Την νομοθέτηση ειδικής πλειοψηφίας για την ένταξη ενός κτιρίου στο πρόγραμμα αυτό είτε 50%+1 είτε 2/3 αλλά σε κάθε περίπτωση ανατροπή της απαίτησης για ομοφωνία που έχουν πολλοί κανονισμοί πολυκατοικιών. Είναι αδιανόητο σε μια πολυκατοικία 25 διαμερισμάτων να μπορεί ένας ιδιοκτήτης να εμποδίζει την αναβάθμιση του κτιρίου όταν οι υπόλοιποι 24 συμφωνούν.
Επιπρόσθετα είναι αδιανόητο να είναι τόσο πίσω στις κυβερνητικές προτεραιότητες το θέμα της εξοικονόμησης ενέργειας στα καινούργια κτίρια.
* Η ενσωμάτωση της Οδηγίας για τα Κτίρια (2002/91) ακολούθησε την τεμπέλικη παράδοση της ... απλή μετάφρασης με τον Ν3661/08 και καμία προσπάθεια δεν έχει γίνει να εκδοθούν ο Κανονισμός Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων και η θεσμοθέτηση-πιστοποίηση Ενεργειακών Επιθεωρητών που είναι απαραίτητοι για να ισχύσει στην πράξη η ευρωπαϊκή Οδηγία.
* Δεν έχει υπάρξει ακόμα η Ελληνική πρόταση για προδιαγραφές νέων κτιρίων μηδενικού ενεργειακού ισοζυγίου που πιστεύουμε είναι σημαντικό να αφορά τις νέες οικοδομές ξεκινώντας άμεσα από τα μεγάλα κτίρια και για όλα τα κτίρια που θα κατασκευάζονται από το 2015.
Η Εκτελεστική Γραμματεία των ΟΠ
