‘Μία πρώτη αποτίμηση του αποτελέσματος των εκλογών σε απόλυτους αριθμούς και κάποια συμπεράσματα για τους Ο.Π. " Σωτήρης Χτούρης 8.6.2009
Η επικέντρωση της θριαμβολογίας του ΠΑΣΟΚ στα ποσοστά που κέρδισε αλλά και στη διαφορά που παρουσιάζει από τη Νέα Δημοκρατία αποκρύβει σε μεγάλο βαθμό ένα ουσιαστικό μήνυμα της κάλπης, δηλαδή, αυτό που περιέχεται στη μείωση του απολύτου αριθμού των ψηφοφόρων κυρίως των δύο μεγάλων κομμάτων. Παίρνοντας υπόψη τον χαρακτήρα που έδωσαν στις εκλογές τα δύο μεγάλα κόμματα, δηλαδή δοκιμαστικών εθνικών εκλογών, και συγκρίνοντας τους απόλυτους αριθμούς των ψηφοφόρων διαπιστώνουμε ότι :
Α) Η Ν.Δ παρουσιάζει σε σχέση με τις εθνικές εκλογές του 2007 μείωση 1.342.458 ψήφων, ενώ το ΠΑΣΟΚ μείωση 852.294 ψήφων. Η αποχή αυτή έχει σίγουρα πολλαπλές ερμηνείες για τα δυο αυτά κόμματα. Μεταξύ άλλων:
1/κριτική στο πολιτικό σύστημα 2/αδιαφορία για τις Ευρωεκλογές 3/απλή χρήση του ελεύθερου χρόνου του τριημέρου 4/ μετακίνηση ψηφοφόρων προς άλλα κόμματα και κυρίως προς το ΛΑΟΣ και τους Ο.Π. 5/εντεινόμενη αδιαφορία της νεολαίας των μεγάλων κομμάτων για την κεντρική πολιτική, δηλαδή χαμηλό ποσοστό εισόδου νέων ψηφοφόρων. 6/συνέπεια της έντονης οικονομικής κρίσης και της ραγδαίας μείωσης των εισοδημάτων και των ευκαιριών της μεσαίας τάξης
Β) Τα κόμματα της παραδοσιακής αριστεράς παρουσιάζουν επίσης μία σημαντική μείωση. Ο ΣΥΡΙΖΑ κατά 120.788 ψήφους και το ΚΚΕ, σε πολύ μικρότερο μέγεθος, κατά 9.680 ψήφους. Παίρνοντας υπόψη τη χαλαρή ψήφο των Ευρωεκλογών και την τάση φυγής από τα μεγάλα κόμματα η μείωση του απόλυτου αριθμού των ψήφων ερμηνεύεται πιθανά ως εξής :
1/η αριστερά δεν εισπράττει τη δυναμική ψήφο διαμαρτυρίας 2/ η αριστερά παρουσιάζει πλέον έντονη απώλεια ψηφοφόρων λόγω ηλικίας και χαμηλό βαθμό ανανέωσης των υποστηρικτών της 3 / ειδικότερα ο ΣΥΡΙΖΑ παρουσιάζει μετακίνηση και αδιαφορία των ψηφοφόρων του λόγω των εσωκομματικών προβλημάτων του 4/ μέρος των αριστερών ψηφοφόρων εντάσσεται στο σύγχρονο Life Style, για το οποίο η πολιτική έχει χαμηλή θέση στον κώδικα αξιών.
Γ) Οι Οικολόγοι Πράσινοι κερδίζουν το 2009 102.993 περισσότεροες ψήφους σε σύγκριση με τις εθνικές εκλογές του 2007 και ποσοστό 3.49 % του συνόλου των ψήφων . Η αύξηση αυτή έχει σχέση με:
1/ τη διακριτή παρουσία του κόμματος στην ελληνική πολιτική και την ταύτισή του με το Ευρωπαϊκό Πράσινο Κόμμα και τις θέσεις του 2/ τη μετακίνηση ψηφοφόρων από το ΠΑΣΟΚ, τη Ν.Δ, αλλά και τον ΣΥΡΙΖΑ προς τους Ο.Π., 3/την έντονη δημοσιότητα που έχουν πλέον τα οικολογικά θέματα και την άμεση θετική ταύτιση πολλών νέων με την Οικολογία. Το σύνολο των ψήφων των Ο.Π. στις Ευρωεκλογές του 2009 παρόλα αυτά δεν ξεπερνάει το 2,48% των έγκυρων ψήφων του 2007, και υπολείπονται περίπου 37.000 ψήφοι για να ξεπεράσουν οι Οικολόγοι το όριο του 3%. Ταυτόχρονα, τα δύο άλλα κόμματα που αναφέρουν το όνομα Οικολογία στον τίτλο τους συγκεντρώνουν περίπου 65.000 ψήφους που είναι περίπου το 1/3 των ψήφων των Ο.Π. Αυτό τα δύο σημεία πιστεύω ότι θα πρέπει να αποτελέσουν μεταξύ άλλων πεδία προβληματισμού ενόψει των επικείμενων εθνικών εκλογών.
Σε μια αντικειμενική αποτίμηση ωστόσο, άσχετα με το σκωτσέζικο ντους των δημοσκοπήσεων (από 1,5 μέχρι 9% ), οι Ο.Π. έδειξαν το πιο εντυπωσιακό δυναμικό πρόσωπο σε αυτές τις εκλογές, αυξάνοντας κατά 236% τους ψηφοφόρους τους, ενώ σε ορισμένες περιοχές, όπως στη Λέσβο, στη Βόρειο Ελλάδα και την Κρήτη, η αύξηση αυτή κυμαίνεται μεταξύ 283% έως 745%. Αυτή η δυναμική είναι πρωτόγνωρη για τα Ευρωπαϊκά δεδομένα, αλλά και για την ίδια τη Ελλάδα, και θα πρέπει να εκτιμηθεί ψύχραιμα ως προς τη μελλοντική εξέλιξη και διατήρησή της. Κατά την εκτίμησή μου μια εντονότερη δυναμική (αν και πολλοί την περιμέναμε) ήταν φυσικά και λογικά αδύνατη, αν πάρουμε μάλιστα υπόψη και τις αδυναμίες του χειρισμού των θεμάτων επικοινωνίας και δημοσιότητας που έχει ένα μικρό, άπειρο και υποστελεχομένο κόμμα.
Δ) Το ΛΑ.Ο.Σ αποτελεί τον δεύτερο κερδισμένο των Ευρωεκλογών, καθόσον αύξησε τον αριθμό των ψηφοφόρων του κατά 93.813. Η μετακίνηση ψηφοφόρων προς το ΛΑ.Ο.Σ έγινε κυρίως από τη Νέα Δημοκρατία, αλλά και από άλλα μικρότερα κόμματα της άκρας δεξιάς και εξηγείται κυρίως από:
1/ την ψήφο διαμαρτυρίας για τα θέματα ασφάλειας 2/το λανθάνον ξενοφοβικό σύνδρομο της μεσαίας τάξης αλλά και των χαμηλότερων εισοδηματικών στρωμάτων 3/ την κατάθεση στην πολιτική ατζέντα των επόμενων εθνικών εκλογών του θέματος της μετανάστευσης, και για το οποίο θα αποτελέσει τον ισχυρό παίκτη στο μέλλον 4/ την προσπάθεια ιταλοποίησης της ελληνικής πολιτικής, κατά την οποία η Ν.Δ. δέχεται την πίεση συγκυβέρνησης με την άκρα δεξιά (πολυκατοικία κλπ).
Συμπεράσματα:
Δεν υπάρχει λόγος να εμφανίζονται οι Οικολόγοι Πράσινοι ως ένα κόμμα που ζημιώθηκε λόγω της λασπολογίας κ.α. και να εντάσσεται έτσι στην παρέα των χαμένων. Αντίθετα πρέπει να τονίζονται τα δυναμικά κέρδη αυτών των εκλογών τα οποία είναι πολύ σημαντικότερα για την πολιτική προοπτική του κόμματος.
Δίπλα στα θέματα της Οικολογίας που αποτελούν προνομιακό πεδίο των Ο.Π., θα έχουμε στο μέλλον μπροστά μας τα θέματα της μετανάστευσης και της ασφάλειας, τα οποία, όπως φαίνεται, θα έχουν μεγάλη βαρύτητα για τον πολίτη των μεγάλων αστικών κέντρων
Η μεγάλη αποχή του 2009 έχει πολλαπλές ερμηνείες , θετικές και αρνητικές, για τους Ο.Π., αλλά κυρίως δείχνει ότι το πολιτικό παιχνίδι ενόψει των βουλευτικών εκλογών όχι μόνο δεν ξεκαθάρισε (με πιθανή προοπτική νίκης του ΠΑΣΟΚ) αλλά σκοτείνιασε περισσότερο (ιταλοποίηση, άνοδος ακροδεξιά)