παρεμβάσεις των Οικολόγων Πράσινων σε θέματα νερών.

  • Νερό: διαχρονικά ιερό επειδή είναι πολύτιμο

Η ρύπανση, η σπατάλη και η κακή διαχείρισή του αποτελούσαν πάντα ύβρη προς τη φύση και τιμωρούνταν από τη θεία δίκη 

Το νερό είναι αναπαλλοτρίωτο δημόσιο αγαθό απαραίτητο για τη ζωή και δεν πρέπει να είναι πηγή κέρδους, ενώ η πρόσβαση στο νερό αποτελεί ένα θεμελιώδες και πανανθρώπινο δικαίωμα”.
   H βιώσιμη διαχείριση του νερού είναι μια αναγκαιότητα για το περιβάλλον και την υγεία που παίζει σημαντικό και ρυθμιστικό ρόλο στον κύκλο του κλίματος”.
 (Δύο θέσεις που κατέθεσε ο Νίκος Χρυσόγελος, ευρωβουλευτής  των Οικολόγων Πράσινων και ενσωματώθηκαν στην έκθεση του Ευρωκοινοβουλίου στις 3/7/2012)
 Νερό – το ιερό: Το νερό είναι αγαθό αναντικατάστατο, αφού χωρίς αυτό δεν υπάρχει ζωή, τουλάχιστον όπως τη γνωρίζουμε. Για αυτό όλοι οι πολιτισμοί το θεωρούσαν ιερό και το προστάτευαν, αποδίδοντάς του συχνά θεϊκή υπόσταση ή μαγικές ιδιότητες. Ποταμοί όπως ο Νείλος και ο Αχελώος θεωρούνταν θεότητες και όποιος έβλαπτε τα νερά τους, τιμωρούνταν. Νύμφες προστάτευαν τις πηγές και τις λίμνες, ενώ μέσα από τα νερά αναδύθηκε η Αφροδίτη. Οι πιστοί μουσουλμάνοι καθαρίζονται στις βρύσες πριν μπουν στα τζαμιά, διατηρώντας την πίστη για τις καθαριστικές ιδιότητες του νερού, που σε πολλές κουλτούρες δεν αφορά μόνο το σώμα, αλλά και την ψυχή και το πνεύμα, ενώ στις6 Ιανουαρίου η χριστιανική εκκλησία ευλογεί τα νερά, μεταφέροντας μέχρι και τις μέρες μας την αντίληψη της ιερότητάς τους.
 Ρύπανση, αλόγιστη χρήση, υπερεκμετάλλευση – η ύβρις: Παρά, όμως, τη διαχρονική παράδοση αυτής της ιερότητας, της συνυφασμένης με τον ελληνικό πολιτισμό, σήμερα το νερό αντιμετωπίζεται ως ένα προϊόν χωρίς αξία. Ρυπαίνεται, σπαταλιέται, υποβαθμίζεται και χρησιμοποιείται ως αποδέκτης κάθε είδους αποβλήτων, όπως ο Ασωπός, ο Πηνειός και τα διασυνοριακά ποτάμια. Τα ποτάμια συχνά αντιμετωπίζονται μόνο ως αγωγοί νερού, ενώ μεγάλα φράγματα αλλάζουν τον χαρακτήρα τους, αυξάνουν τη διάβρωση παράκτιων περιοχών και επηρεάζουν τη βιοποικιλότητα του οικοσυστήματος. Χαρακτηριστική πράξη ύβρεως, που στην αρχαία μυθολογία θα αποτελούσε κορυφαίο διδακτικό μύθο για τον παραλογισμό των ανθρώπων,είναι η προσπάθεια εκτροπής του Αχελώου ποταμού, παρά το γεγονός ότι υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις για την εξεύρεση και τη διαχείριση του νερού στη Θεσσαλία.
  Από την άλλη, τεράστιο πρόβλημα αποτελεί η υπεράντληση νερού από την εντατική γεωργία, ενώ σημαντικές εξακολουθούν να είναι οι πιέσεις από το μαζικό τουρισμό και
τα γήπεδα γκολφ σε άνυδρες περιοχές, από την εξορυκτική βιομηχανία και ιδιαίτερα από τα σχέδια εξόρυξης αερίου και χρυσού, καθώς και από την παραγωγή ενέργειας. Πολλές περιοχές (μεταξύ των οποίων τμήματα της Θεσσαλίας, της Φθιώτιδας, του  Αργολικού Κάμπου και της παράκτιας περιοχής της Αλεξανδρούπολης, αλλά και πολλών νησιών) έχουν υποστεί ήδη υφαλμύρωση εξαιτίας της υπερβολικής άντλησης των υπόγειων νερών ή/και νιτροποίηση εξαιτίας της ανεξέλεγκτης χρήσης χημικών λιπασμάτων / νιτρικών.

Τέλος, η κλιματική αλλαγή αλλάζει ήδη τον κύκλο του νερού, αυξάνοντας τη συχνότητα και την ένταση των ακραίων καιρικών φαινομένων και των καταστροφών που προκαλούν, το ύψος των βροχοπτώσεων και των ημερών βροχής μέσα στο χρόνο, τη ροή του νερού στα ποτάμια, τις ημέρες ξηρασίας και υψηλών θερμοκρασιών και επιδρώντας καθοριστικά στα οικοσυστήματα, στις καλλιέργειες και στις ανάγκες των ανθρώπων.

Νερό αρκετό για τις ανάγκες των ανθρώπινων κοινωνιών, νερό αρκετόγια τα οικοσυστήματαΗ έμφαση στα θέματα διαχείρισης νερού πρέπει να δίνεται: α) στη μείωση της σπατάλης, β) στην επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση των νερών μετά από επεξεργασία, και γ) στη χρήση των νερών της βροχής. Η ολοκληρωμένη διαχείριση των υδατικών πόρων είναι περισσότερο από ποτέ αναγκαία  για την επάρκεια, προστασία και διατήρηση των υδατικών πόρων και των υδάτινων οικοσυστημάτων (όπως προβλέπει η Ευρωπαϊκή Οδηγία Πλαίσιο για τα Νερά 2000/60),αλλά και για να μειώσουμε την κατανάλωση ενέργειας, αφού η προμήθεια, επεξεργασία και διανομή νερού συντελεί σε υψηλή κατανάλωση ενέργειας. Ταυτόχρονα, με την ορθή και αειφορική διαχείριση, μπορούμε να δημιουργήσουμε θέσεις εργασίας σε καινοτόμους αλλά και παραδοσιακούς τομείς σε όλον τον κύκλο του νερού και να πετύχουμε δίκαιες τιμές και ανάκτηση του κόστους του νερού.

Για να επιτευχθεί η εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Οδηγίαςαπαιτείται η τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων που προβλέπει η νομοθεσία, αλλά και αλλαγές στον τρόπο που λειτουργεί η διοίκηση, στις αξίες και στις πρακτικές των κρατών μελών και των κοινωνιών. Επίσης, απαιτείται διασύνδεσή της με άλλες τομεακές πολιτικές για τη γεωργία, την ενέργεια, τις μεταφορές, τη βιομηχανία, τις πόλεις και τη προστασία της βιοποικιλότητας. Δυστυχώς, αντί αυτών έχουν γίνει συνηθισμένη πρακτική οι εξαιρέσεις και οι αναβολές συγκεκριμένων μέτρων από τα Κράτη Μέλη, ενώ σε πολλές χώρες είναι πολύ χαμηλές οι περιβαλλοντικές προσδοκίες σε ό,τι αφορά το δεύτερο και τρίτο κύκλο εφαρμογής των σχεδίων διαχείρισης σε επίπεδο υδρολογικής λεκάνης.

Πρόσφατη Έκθεση του Ευρωκοινοβουλίου καλεί την Κομισιόν να δώσει μεγάλη έμφαση στην εκπλήρωση των υποχρεώσεων που έχουν τα Κράτη Μέλη για την εφαρμογή της νομοθεσίας αντί να αποδέχεται καθυστερήσεις και εξαιρέσεις στην εφαρμογή. Χάρη και στις τροπολογίες που καταθέσαμε οι Πράσινοι, το Ευρωκοινοβούλιο δεν έκανε δεκτή την προσπάθεια ορισμένων κρατών μελών κι άλλων παραγόντων να αποδυναμωθεί η εφαρμογή της Οδηγίας Πλαίσιο για τα Νερά και να μετατεθούν οι στόχοι της στο μέλλον.

Ευρωπαϊκή πολιτική: Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με ψηφίσματά του στις 14.01.2004, στις 10.03.2004 και στις 31.05.2006 κατέστησε σαφές πως ο τομέας του νερού δεν θα πρέπει να ελευθερωθεί, αλλά να εκσυγχρονιστεί και επομένως η ύδρευση δεν θα πρέπει να εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας σχετικά με τις Συμβάσεις Παραχώρησης Υπηρεσιών. Η έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕπου υιοθετήθηκε στις 03-07-2012 από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καλεί την Επιτροπή και τα Κράτη Μέλη να εφαρμόσουν πιο αποτελεσματικά την Οδηγία Πλαίσιο για τα Νερά 2000/60, αλλά και να αναλάβουν επιπρόσθετα μέτρα για την καταπολέμηση της ρύπανσης από διάφορους παραγωγικούς τομείς. Καλεί, επίσης, για βελτίωση των υποδομών, καθώς και αποτελεσματική χρήση των υδάτων σε όλους τους τομείς.

Ο Νίκος Χρυσόγελος, ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων/ Ομάδα των Πράσινων τοποθετήθηκε ως εισηγητής της Ομάδας των Πρασίνων κατά τη συζήτηση του σχεδίου έκθεσης, την Τετάρτη 25/4/2012, στην Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας κι Ασφάλειας Τροφίμων του Ευρωκοινοβουλίου (δείτεεδώ τη σχετική παρέμβαση), ενώ κατέθεσε σε συνεργασία με την  S. Bellier  Γαλλίδα πράσινη ευρωβουλευτή 26 τροπολογίες, από τις οποίες εγκρίθηκαν 17 και ενσωματώθηκαν στην τελική έκθεση που ψηφίστηκε από την Ολομέλεια.

Οι πιο σημαντικές από αυτές αφορούσαν:
  • στη σημασία της βιοποικιλότητας των γλυκών νερών,
  • στην ενσωμάτωση της αρχής του οικοσυστήματος στη διαχείρισή του,
  • στη σημασία της διαχείρισης της ζήτησης των υδάτων,
  • στην ανάγκη να σεβαστούμε τα χρονοδιαγράμματα της Οδηγίας Πλαίσιο για να επιτύχουμε καλή ποιότητα των υδάτων μέχρι το 2015,
  • στην ανάγκη να περιοριστεί η χρήση πλαστικών μπουκαλιών για ύδρευση,
  • στην πρόσκληση να προχωρήσει η νομοθεσία για να καλυφθούν κενά που υπάρχουν σε ειδικούς τομείς και δραστηριότητες σε σχέση με τα νερά,
  • στην αξιοποίηση των δυνατοτήτων μείωσης της σπατάλης ενέργειας μέσω της αποτελεσματικής χρήσης του νερού,
  • στην ανάγκη να υπάρξει κανονιστικό πλαίσιο από την Κομισιόν για την αποδοτικότητα ως προς το νερό των συσκευών για οικιακή και αγροτική χρήση,
  • στην ανάγκη να αναθεωρηθούν όσες επιχορηγήσεις είναι τελικά επιβλαβείς για την προστασία και βιώσιμη διαχείριση των νερών,
  • στην ανάπτυξη οικονομικών εργαλείων που θα διασφαλίσουν τη βιώσιμη χρήση των υδατικών αποθεμάτων.

Επίσης, έγινε δεκτή η πρότασή του – κοινή πρόταση κι άλλων ευρωβουλευτών – για ενίσχυση των ικανοτήτων των περιφερειακών αρχών καθώς και των θεσμών διαχείρισης σε επίπεδο υδρολογικής λεκάνης βελτιώνοντας παράλληλα τη πληροφόρηση και την ευαισθητοποίηση των γεωργών και των τελικών χρηστών.

Η Έκθεση αναγνωρίζει τους σημαντικούς κινδύνους για τα ύδατα (επιφανειακά και υπόγεια), που ενέχει η εξερεύνηση και η εκμετάλλευση σχιστολιθικού φυσικού αερίου (τροπολογίες τω Πράσινων). Σε αυτό το πλαίσιο καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και η λήψη δεδομένων βάσης για τα επιφανειακά ύδατα θα πραγματοποιηθούν πριν από την αδειοδότηση σχετικών έργων.

Δεν στηρίχθηκαν από την πλειοψηφία των ευρωβουλευτών οι τροπολογίες των πράσινων που τόνιζαν τις πιέσεις που υπάρχουν στην βιοποικιλότητα των γλυκών νερών, που καταδίκαζαν τις αδικαιολόγητες καθυστερήσεις και αναβολές στην εφαρμογή της Οδηγίας Πλαίσιο από διάφορα Κράτη Μέλη, αλλά και τόνιζαν την ανάγκη για λήψη πρόσθετων μέτρων για τη καταπολέμηση της ρύπανσης από τη γεωργία και τα φάρμακα. Επίσης, δεν συμπεριλήφθηκε η τροπολογία των πράσινων για αποτροπή δημιουργίας νέων υδροηλεκτρικών φραγμάτων και η προστασία της ελεύθερης ροής των ποταμών, η ανάδειξη της υπερκατανάλωσης νερού από την πυρηνική βιομηχανία για την παραγωγή ρεύματος, αλλά και η ανάγκη για υιοθέτηση μιας Οδηγίας για τα εδάφη που θα συμβάλλει επίσης και στη καλύτερη προστασία των υδάτων.

Ιεράρχηση χρηματοδοτήσεωνΠρος το παρόν δεν έχουν εφαρμοστεί αποτελεσματικά τα οικονομικά του νερού. Οι Ευρωπαϊκοί και εθνικοί πόροι συμβάλουν προς το παρόν πολύ λίγο στην εφαρμογή της Οδηγίας Πλαίσιο για τα Νερά  αλλά και στην πράσινη καινοτομία σε θέματα νερού.Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η αποτελεσματική χρήση των οικονομικών μέτρων και εργαλείων, ιδιαίτερα σε μια εποχή λιτότητας και περιοριστικών πολιτικών, μπορεί να βοηθήσει στην επίτευξη των στόχων για επαρκή και καλή ποιότητα των νερών σε Ευρωπαϊκό επίπεδο.

Το Ταμείο Συνοχής 2014-2020 πρέπει να ενισχύσει έργα επαναχρησιμοποίησης- ανακύκλωσης νερού, συλλογής βρόχινου νερού, μείωση απωλειών νερού από δίκτυα διανομής, βελτίωσης των συστημάτων άρδευσης για να μειωθεί η απώλεια νερού, κατασκευής διπλών δικτύων (άλλο για πόσιμο νερό και άλλο για νερό που καλύπτει άλλες ανάγκες), προώθησης πράσινων καινοτομιών στην διαχείριση του νερού. Επίσης όλα τα ευρωπαϊκά ταμεία πρέπει να συμβάλλουν καθοριστικά στην προστασία των υδάτων αλλά και την αντιμετώπιση των πιέσεων στους υδατικούς πόρους (κλιματική αλλαγή, ρύπανση, υπεράντληση, σπατάλη).

Προτάσεις του Νίκου Χρυσόγελου ως εισηγητή των Πράσινων στα θέματα της πολιτικής συνοχής έχουνγίνει δεκτές από το Ευρωκοινοβούλιο στο πλαίσιο του Κανονισμού του Ταμείου Συνοχής για την περίοδο 2014-2020 και προβλέπουν ενίσχυση από το ταμείο Συνοχής έργων και παρεμβάσεων που θα αποσκοπούν στην επίτευξη των στόχων για «επαρκή ποσότητα και καλή ποιότητα νερών για την κάλυψη των αναγκών των ανθρώπινων κοινωνιών αλλά και των οικοσυστημάτων” όσο και την υιοθέτηση της προσέγγισης του οικοσυστήματος για έργα προστασίας αλλά και προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή.

Νερό και Ιδιωτικοποίηση: Οι Οικολόγοι Πράσινοι υπερασπιζόμαστε το δημόσιο χαρακτήρα του συλλογικού αυτού αγαθού, στο οποίο έχουμε όλοι οι άνθρωποι ίσες ευκαιρίες χρήσης και ανάλογες ευθύνες για την προστασία του. Είμαστε ενάντια στην εμπορευματοποίησή του και τασσόμαστε εναντίον της ιδιωτικοποίησης των εταιριών Ύδρευσης της χώρας, δικτύων ύδρευσης, πηγών πόσιμου νερού, ταμιευτήρων ή άλλων τεχνητών ή φυσικών υδάτινων σωμάτων που αποτελούν υδρευτικές, αρδευτικές ή/και ενεργειακές υποδομές.Η υπό συνθήκες πανικού και με όρους χρηματιστηρίου εκποίηση των βασικών υποδομών ύδρευσης των δύο κύριων πολεοδομικών συγκροτημάτων της χώρας δρομολογείται χωρίς να έχουν παρουσιαστεί, συζητηθεί και αποφασιστεί οι  όροι της Σύμβασης –Πλαισίου για τη διαχείριση του νερού στα δύο μεγάλα αστικά συγκροτήματα της χώρας.

Υποστηρίζουμε κάθε προσπάθεια:
  • για αναβάθμιση της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ, αλλά και για αξιοποίησή τους για την παροχή τεχνικών και συμβουλευτικών υπηρεσιών και τη μεταφορά τεχνογνωσίας σε ΔΕΥΑ ή Δήμους που έχουν ανάγκες.
  • για κοινωνικό έλεγχο τόσο στις πολιτικές όσο και στη μετοχική σύνθεση των εταιριών ύδρευσης. Υποστηρίζουμε τις πρωτοβουλίες της Κίνησης Πολιτών «136» που δείχνει έναν άλλο δρόμο για τον έλεγχο της κοινωνίας πάνω στις πρώτες ύλες και στις υποδομές που είναι καθοριστικές για την ζωή μας αλλά και στηρίζει μια πολιτική για το νερό που σέβεται τις ανάγκες των ανθρώπινων κοινωνιών και των οικοσυστημάτων.

Στη Γερμανία το θέμα της ιδιωτικοποίησης των εταιρειών ύδρευσης τέθηκε επανειλημμένα σε τοπικά δημοψηφίσματα και οι πολίτες σε όλες τις περιπτώσεις εξέφρασαν την αντίθεσή τους στα σχέδια. Η διεθνής εμπειρία (Χιλή, Βολιβία, Νέα Ζηλανδία, Νότιος Αφρική, Μαρόκο, Βρετανία, Καναδάς, Αργεντινή, Αυστραλία) δείχνει ότι η ιδιωτικοποίηση του πόσιμου νερού οδηγεί ανεξαιρέτως σε πτώση της ασφάλειας και της ποιότητας του, εγκατάλειψη των υποδομών διανομής, πολλαπλασιασμό των τιμών και των νοικοκυριών που υφίστανται διακοπή, τελικά δε, σε κοινωνικές εξεγέρσεις. Ειδικότερα υπογραμμίζουμε τη μακρά σειρά τέτοιων αποτυχιών που βαρύνει την Suez Lyonnaise des Eaux, κάτοχο ήδη του 5% της ΕΥΔΑΠ και επίδοξη ιδιοκτήτρια των εταιριών ύδρευσης τω δύο μεγαλύτερων πόλεών μας. Επίσης, η εμπειρία από τις ιδιωτικοποιήσεις πόσιμων υδατικών πόρων έχει ως γενικό χαρακτηριστικό την αλόγιστη σπατάλη, την οφειλόμενη στην ελλιπή επένδυση στις υποδομές διανομής, δηλαδή την εμφανώς μη αειφορική χρήση του νερού, πράγμα που αντίκειται στο πνεύμα της ευρωπαϊκής Οδηγίας Πλαίσιο για τα νερά 2000/60. Υπογραμμίζουμε την επαναφορά του πόσιμου νερού του Παρισιού από την αποτυχημένη ιδιωτική διοίκηση σε δημόσιο-δημοτικό έλεγχο.

Συμπαρατασσόμαστε με τους πολίτες και τους συλλογικούς φορείς που αγωνίζονται για να βγουν από τον κατάλογο των προς ιδιωτικοποίηση δημοσίων περιουσιακών στοιχείων το 74% των μετοχών της ΕΥΔΑΠ (Εταιρία ύδρευσης της πρωτεύουσας)  και το 40% συν τη διαχείριση της ΕΥΑΘ (εταιρία ύδρευσης της Θεσσαλονίκης) για λόγους αειφορικής διαχείρισης του  νερού πρωτίστως,  αλλά και κοινωνικής δικαιοσύνης, χρηστής και αποτελεσματικής διοίκησης και αρνητικής διεθνούς εμπειρίας.Επιπλέον, για εμφανείς λόγους δημοσίου συμφέροντος καμία παραχώρηση ταμιευτήρων και Υδροηλεκτρικών έργων της ΔΕΗ σε ιδιωτικό έλεγχο δεν μπορεί να γίνει λόγω του πολλαπλού τους ρόλου (ενέργεια, ύδρευση, άρδευση).Αν η ΕΥΔΑΠ και η ΕΥΑΘ πουληθούν, τότε πρέπει να περάσουν υπό κοινωνικό και όχι ιδιωτικό έλεγχο, στη βάση των προτάσεων της Kίνησης Πολιτών 136 που αγωνίζεται ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για να πάρουν οι πολίτες της Θεσσαλονίκης στα χέρια τους τη διαχείριση του νερού, αγοράζοντας τις μετοχές της ΕΥΑΘ (136 ευρώ ανά υδρόμετρο) επιτυγχάνοντας έτσι τον κοινωνικό έλεγχο στο νερό και την ανάπτυξη μιας δημιουργικής σύμπραξης δημοσίου – κοινωνίας.

Αντιπροσωπευτικές παρεμβάσεις των Οικολόγων Πράσινων σε θέματα νερών:

Εξασθενές χρώμιο στο νερό ανθρώπινης χρήσης

Εφαρμογή της Οδηγίας Πλαίσιο για τα Νερά

 

Ιδιωτικοποίηση του νερού

 

Ρύπανση, αλόγιστη χρήση-υπερεκμετάλλευση

Last modified on Παρασκευή, 04 Ιανουάριος 2013 16:48

Τα πολιτιστικά μονοπάτια της Αίγινας !

  Τα πολιτιστικά μονοπάτια   Select Language Τα πολιτιστικά μονοπάτια της Αίγινας  είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας του Δήμου Αίγινας με τη...