 Το «Σπίτι του Ροδάκη» στο Μεσαγρό Αίγινας.
Ένα μνημείο που χάνεται | | Νεκτάριος Κουκούλης, διευθυντής 1ου Δημοτικού Σχολείου Αίγινας | Η ψυχή του φυσικού περιβάλλοντος επιδρά στον άνθρωπο, μα και η ψυχή του ανθρώπου επιδρά στο περιβάλλον.
K. Vrieslander
Ο Αλέξανδρος Ροδάκης, ένας απλός αγρότης, έζησε το 19ου αιώνα στο Μεσαγρό Αίγινας. Κουβαλούσε στην ψυχή την πατροπαράδοτη πνευματική κληρονομιά «παντρεμένη» με την ανεπιτήδευτη λαϊκή ευαισθησία. Ένας ξεχωριστός άνθρωπος λίγο «ψυχανεμισμένος», που τον ευαίσθητο ψυχικό του κόσμο εξωτερίκευε στην καθημερινή του ζωή. Στο μόχθο του οργώματος, στον ιδρώτα του θέρου, στη χαρά του πανηγυριού και στο στήσιμο του σπιτικού του, που έχτισε γύρω στα 1880. Το σπίτι, αριστούργημα λαϊκής αρχιτεκτονικής και σοφίας, χτίστηκε στην ανατολική πλευρά λόφου με πανοραμική θέα στο Xωριό και στην Παληαχώρα, με υλικά από το γύρω φυσικό περιβάλλον.
Μια ασύγκριτη πλαστικότητα στη διαμόρφωση του χώρου κάνει τον επισκέπτη να νιώσει βολικά και οικεία. Στις γωνιές της στέγης του δώματος διαγώνια κεφάλια, στην πρόσοψη τέσσερα αγαλματίδια, που είναι γουρούνι, ρολόι, φίδι και περιστέρι, συμβολίζουν την Τύχη, το Χρόνο, το Κακό και την Ειρήνη. Κάθε τοίχος, κάθε γωνιά έχουν τη σημασία τους. Η μικρή του αυλή, μαγική θαρρείς, με τις σκάλες προς το δώμα και τα «πεζούλια» σε υποδέχεται χαμογελαστά. Τα ημικυκλικά πουρένια πλαίσια όλων των ανοιγμάτων του σπιτιού προεξέχουν, ως μοναδικό δείγμα λαϊκής αρχιτεκτονικής, από την επιφάνεια του τοίχου και είναι στολισμένα με ανάγλυφα κλωνάρια. Ακόμα και στο εξωτερικό «φουρνόσπιτο» και στο πατητήρι υπάρχουν διακοσμήσεις σκαλισμένες (επίκρανα) στο πουρί, καθαρή απόδειξη της έντασης της διακοσμητικής διάθεσης του Ροδάκη. Στον τοίχο του πατητηριού διαβάζουμε χαραγμένο πάνω στο φρέσκο επίχρισμα:
Καλήτερα ο Άνθροπος
Ναήτον κρία πέτρα
Παρά πού έχη στόχαξη
Κε φρόνησης κε Μέτρα.
Έμαθα να ζω (;)
ΑΧ 1891 ΒΑΧ
Πρώτος ο Γερμανός αρχαιολόγος Furtwengler ενδιαφέρθηκε για το Σπίτι του Ροδάκη, το μελέτησε και έστειλε εικόνες στο Μόναχο. Στην Ελλάδα έγινε γνωστό από τον Έλληνα Δημήτρη Πικιώνη. Το σπίτι είναι ιδιόκτητο και σήμερα παραδομένο στη βορά του χρόνου. Οι ασβεστωμένες αυλές και η κληματαριά έδωσαν τη θέση τους στα αγριόχορτα. Οι στέγες ετοιμόρροπες, τα βοηθητικά κτίσματα ήδη γκρεμισμένα. Παρ' όλα αυτά διατηρεί τη γοητεία του και μπορεί ακόμα να σωθεί. Συζητήσεις που έγιναν μεταξύ Τοπικής Αυτοδιοίκησης και ιδιοκτητών για να αγοραστεί, να συντηρηθεί και να αξιοποιηθεί δεν απέδωσαν. Το κράτος αδιαφορεί πλήρως. Οι κάτοικοι ανησυχούν και οργίζονται. Το Υπουργείο Πολιτισμού, γνωρίζοντας καλά την αξία του Μνημείου, πριν λίγα χρόνια το «έχρισε» διατηρητέο, επισφραγίζοντας ίσως έτσι το … τέλος του. Η μάχη με το Χρόνο ήταν και θα είναι πάντα άνιση. Πρέπει κάτι να γίνει τώρα.
Μεσαγρός Αίγινας, 30/1/2007
Βιβλιογραφία - K. Vrieslander, Το Σπίτι του Ροδάκη στην Αίγινα, α΄ έκδοση: Αθήνα 1934, επανέκδοση: Αίγινα 1993
- Δ. Β. Βασιλειάδης, «Η λαϊκή αρχιτεκτονική της Αίγινας», ανάτυπο, Λαογραφία, ΙΣΤ΄, τ. ΙΙ, Αθήνα 1957
- Γ. Π. Κουλικούρδη, Σ. Ν. Αλεξίου, Αίγινα, εκδ. ιδίων, Αίγινα, δεκαετία 1950
- Κήρυξ της Αιγίνης, μηνιαίον όργανον των απανταχού Αιγινητών, εκδ. Ι. Β. Λυκούρης, Αίγινα, 1947-50
- Γ. Π. Κουλικούρδη, Αίγινα, έκδοση ιδίας, Αίγινα 1991
- Ν. Γ. Κουκούλης, Η Παναγία η Πολίτισσα στο Μεσαγρό Αίγινας, έκδοση ιδίου, Αίγινα 2006
nkoukoul@sch.gr
| | 25/02/2007 | |
| |
;)
;)
;)
